Hangt binnen jouw organisatie het touwtje uit de brievenbus?

Over de datum?

Afgelopen week sprak een bevlogen Jan Terlouw over het verloren vertrouwen binnen onze maatschappij. De metafoor van de brievenbus heb ik gebruikt als titel voor mijn artikel, omdat het inzoomt op het (ontbrekende) vertrouwen binnen organisaties en de houdbaarheid van een organisatiecultuur.

Twijfel je wel eens over de houdbaarheidsdatum van jouw organisatiecultuur? En vraag je je daarbij wel eens het volgende af:

  • Bepaalt de huidige organisatiecultuur nog steeds ons succes?
  • Of staat onze cultuur juist groei en succes in de weg?
  • Is er een gezonde balans tussen controle en vertrouwen?
  • Wat is belangrijk om überhaupt als organisatie te kunnen overleven?
  • Hoe behouden we onze identiteit? En wat te veranderen?
  • Zijn we nog wel interessant genoeg als werkgever?

De wereld om ons heen verandert in razend tempo en op vele gebieden: economie, (geo)politiek, marktwerking, globalisering, nieuwe technologieën, digitalisering, robotisering, waarden en normen, arbeidsmarkt en wetgeving, consumentengedrag. Wat verandert er eigenlijk niet?

Onzekere tijden dus voor veel organisaties (en medewerkers). Maar hoe ga je hier nu mee om?

Het dilemma: vertrouwen of controle? 

Als het moeilijk wordt, vallen managers met regelmaat terug op het mechanisme van controle in plaats van meer te vertrouwen op de professionaliteit van hun mensen. Het hebben, houden en vergroten van controle wordt vaak gebruikt als ‘pleister’ voor de problemen die zich (kunnen) voordoen. Vaak in de hand gewerkt door wetgeving die organisaties nog verder beperkt in hun bewegingsvrijheid en daarmee ondernemerschap.

Managers gaan als het moeilijk wordt vaak in de ‘risico-beheersingsmodus’. Zij trekken de teugels strakker aan en proberen hiermee ook te voorkomen dat ze zelf diep vallen. Niets menselijks is ons vreemd.

Maar is het vergroten van controle in veel gevallen ook daadwerkelijk de oplossing? Wordt de organisatie hier beter van of raakt zij steeds meer verstrikt in allerlei regels, processen, procedures, (wekelijkse) rapportages en KPI’s? Is het überhaupt nog wel mogelijk om een grote mate van controle uit te oefenen in deze onvoorspelbare, onzekere, complexe en ambigue wereld?

Loslaten en vertrouwen

De schijnzekerheid van controle is hardnekkig, maar volgens mij niet langer vol te houden in deze turbulente tijden. Natuurlijk is een bepaalde mate van controle belangrijk. Maar problemen hebben ook de neiging om vervolgens in een andere verschijningsvorm boven te komen drijven en weer hun eigen weg te gaan. Vervolgens worden nieuwe ‘gaten’ weer gedicht met nieuwe controles. Totdat controlemechanismen het steeds meer gaan overnemen en de dynamiek en de benodigde beweging uit de organisatie halen. De organisatie drijft hiermee steeds verder af van het eigenlijke kernproces: hoogwaardige producten en/of diensten leveren aan de klant. Ook laat de organisatie op deze manier het aanwezige potentieel onbenut.

Het geloof in professionaliteit

In onze kennismaatschappij is de professionaliteit van mensen de afgelopen decennia sterk toegenomen. Medewerkers willen ook op hun professionaliteit worden aangesproken en ingezet. Zij willen werken in een omgeving die hen de ruimte en vrijheid biedt om zich te ontwikkelen. In toenemende mate wordt dit een criterium op basis waarvan professionals besluiten bij een bepaalde organisatie te willen werken of niet.

Ik maak in mijn advisering veelal gebruik van onderstaande uitgangspunten met bijbehorende acties. Het bewust worden van deze uitgangspunten en daadwerkelijk invulling hieraan geven draagt in sterke mate bij ‘loslaten en vertrouwen’ meer onderdeel van de (nieuwe) organisatiecultuur te maken. De kans op hogere productiviteit en duurzaam succes van de organisatie (en medewerkers) is iets wat hier dan vanzelf op volgt.

Uitgangspunt 1: Basis op orde

Uitgangspunt 2: Waarde creëren met en door mensen

Uitgangspunt 3: Verbeteren van de productiviteit

Herken je de groeiende spanning tussen vertrouwen en controle binnen jouw organisatie? Ik ben benieuwd naar je commentaar!

En als je het artikel interessant vind, deel het gerust in je netwerk.

Meer informatie: www.triadeconsult.nl/organisatieontwikkeling/